De Wolden, niet blij met de bij?
Opiniestuk door Job de Jonge
Als natuurliefhebber en imker heb ik een brede interesse voor insecten. Door het inzaaien van wilde bloemenzaden uit een aangepast mengsel voor vlinders en bijen, neemt de populatie insecten in onze tuin jaarlijks toe. Het is uiteraard maar een klein eiland van drie kwart hectare binnen Ruinen, een deelgemeente van De Wolden. Ondanks de natuurgebieden in deze omgeving, zie ik veel groene velden van grasland waar veel mest geïnjecteerd wordt, waardoor één grassoort overheerst. Dat is rampzalig voor insecten, vogels en hazen. Ik zie veel oranje-geel gekleurde akkers, het resultaat van mishandeling met glyfosaat, dat door de vogelbescherming “sluipmoordenaar voor de natuur” wordt genoemd.
Het laatste jaar las ik vrijwel dagelijks verontrustende artikelen in Trouw over milieu en biodiversiteit. Ook wetenschappelijke artikelen spreken boekdelen. Zo bleek uit een wereldwijd onderzoek door Mittchel e.a. uit 2017 met een analyse naar het voorkomen van neonicotinoïden in honing, dat 75% van de monsters minstens één soort van deze stoffen bevatte. In 45% van de monsters zaten minstens twee soorten, in 10% zelfs vier tot vijf soorten. Uit een onderzoek uit 2020 van Amadeo e.a. bleek dat in Denemarken microplastics werden verzameld uit bijen rond Kopenhagen en haar omgeving. Het betrof voornamelijk fragmenten en vezels van dertien verschillende synthetische polymeren. Het kenniscentrum insecten van EIS beschrijft op haar website de forse achteruitgang van de wilde bijen. Een onderzoek van Rita Gols e.a. uit 2020 liet zien dat 1 microgram fipronil per kg kool voldoende is om de voortplanting van koolwitjes te verstoren. Frankrijk erkent de ziekte van Parkinson als beroepsziekte voor akkerbouwers of wijnbouwers. Boeren die werkten met gewasbeschermingsmiddelen hadden 1,5 tot 2 keer meer risico op deze ziekte.
In 2018 werd door een grote groep van organisaties de Nationale Bijenstrategie in het leven geroepen. Onder de organisaties waren provincies, gemeenten, waterschappen, onderwijsinstituten, natuurorganisaties, land- en tuinbouworganisatie, bedrijven als BASF en Bayer, het Kenniscentrum Insecten, de Vlinderstichting, de Nederlandse Bijenvereniging. Inmiddels zijn er diverse provincies en gemeentes bijgekomen. Het doel is om in 2030 meer bestuivende insecten te hebben. Het gaat niet alleen om honingbijen, maar ook om hommels en wilde bijen. Door het hele land zijn prachtige initiatieven.
En wat doet De Wolden?
Om de wilde bijen te beschermen hebben Naturalis, LandschappenNL, IVN en Natuur & Milieu in 2018 een driejarig project gestart onder de naam Nederland Zoemt. Veel gemeenten maakten gebruik van begeleiding of werden actief. Het project is in 2021 doorgegaan met IVN en Natuur en milieu. Jaarlijks wordt een bijvriendelijke gemeente gekozen. Hoogeveen heeft de prijs eenmaal gekregen! En wat doet De Wolden?
De Stichting Bloeiend Boerenland kreeg veel voor elkaar. Boeren worden financieel ondersteund door burgers. De donaties zijn voor het afnemen van bodemanalyses, waarna akkerranden ingezaaid kunnen worden met mengsels afgestemd op bodemkenmerken. Veel boeren hebben zich aangemeld in meerdere delen van ons land. Een aantal Friese gemeentes gaven steun bij het inzaaien en bij het bloemrijk maken van fietspaden en rotondes.
Kom op de Wolden en doe mee!